Trump’ın vergileri işe yaradı ABD’ye yatırım yağıyor

Mine ATAMAN
Mine ATAMAN Tarımsal Hülasalar [email protected]

Trump’a göre küresel ticareti altüst eden vergi savaşının amacı Amerika’yı yeniden yerli üretimle zengin yapmak. Gümrük vergileri yatırımcıların Amerika’da yatırım yapmasını sağlayacak mı sorusunun cevabı erkenden geldi. Hyundai ve Taiwan Semiconductor gibi şirketler ABD’ye yatırım kararlarını peşi sıra açıklamaya başladılar. Trump, yatırım kararlarını vergi mücadelesinin işe yaradığının göstergesi olarak görüyor. ABD’de de üretimin GSYİH’ya etkisi yirmi yıldır azalmaya devam ediyor. 1997’de üretim ABD’nin GSYİH’sının yüzde 16’sına katkı sağlarken 2021’de bu oran yüzde 11’e geriledi. Teknoloji Enstitüsü’ne göre imalat sanayii ABD’nin 2024 3.çeyreğini yüzde 10 etkiledi, karşılığı 2,93 trilyon dolar. Trump’ın stratejisi üretmek, üreterek güçlenmek satmak. İthal edilen ve yerli teknolojisi gelişmeyen güneş enerji panelleri gibi çeşitli endüstrileri yeniden canlandırıp yerli ve milli teknolojiler geliştirmek temel amacı.

Celladına âşık dünya Trump’a el pençe

Son aylarda en çok merak edilen sorulardan biri Trump’ın korkutan vergilerine karşı küresel devler havlu atacak mı, ABD’de yatırımlar artacak mı, yerli teknoljiler geliştirilecek mi? Trump politikaları gerçekten de etki yaratıyor mu? Roche, ABD’deki üretim tesisine 50 milyar dolarlık yatırım sözü vererek istihdama, teknolojiye katkı sunacağının sinyaliyle birlikte küresel dev olsa da ABD’li tüketicileri kaybetmek istemediğini gösterdi. Millet gider Mersin’e biz gideriz tersine. ABD kızdıkça, ceza verdikçe dünya Trump’ın gölgesine sığınıyor. Biz “yapma etme derken yanarız alimallah” diyerek, azıcık “âlem beşten büyüktür” desek pılısını pırtısını toplayan kaçıyor.

ABD’de yeniden fabrikatör olacak

ABD’nin gümrük vergisi tarife politikaları küresel ticareti altüst etti, ilaç üreticileri de payını aldı. Roche, ABD’de obezite ilaçları, gen terapileri, glikoz izleme cihazları ve AR-Ge yatırımları için 50 milyar dolar ayrıcağı sözünü verdi. Yeni fabrikalar inşa ederek, 12 bin kişiye istihdam yaratarak Trump’a olan diyetini ödeyecek. Eli Lilly, Novartis, Johnson & Johnson gibi 5 ilaç şirketi toplamda 160 milyar dolarlık yatırım yaparak üretim kapasitesini artıracaklarını açıkladılar. Trump parmağını salladı yatırımlar akın akın. Bize niye kimse gelmek istemiyor. İlaç şirketleri önümüzdeki haftalarda yürürlüğe girmesi planlanan tarifeleri yumuşatabilmek için lobi çalışmalarına hız verdi.

Sen yeter ki kızma Trump

Sadece ilaççılar değil İngiltere merkezli ağır makine üreticisi JCB’de tarifelerden korunabilemek için San Antonio fabrikasını genişletiyor. Şirket yaptığı açıklamada “Teksas’da devam eden fabrikasını bir milyon metrekareye çıkaracağını” duyurdu.

Süper bilgisayarlar ABD’de üretilecek

Küresel dev IBM’de Trump’ın tarifelerinden korkanlardan. Ticaretine zeval gelmesin diye o da “ABD’deki bilgisayar üretimi için 150 milyar dolarlık üretim yapacağını” duyurdu. Apple, Nvidia da önümüzdeki dört yıl içinde ABD’de toplamda 500 milyar dolarlık üretim yapacaklarını, süper bilgisayarlarını ABD’de üretecekleini duyurdular. IBM geleceğin bilgisayarı olan kuantum bilgisayarları ABD’de yapacağını duyurunca Çinli mevkidaşları çok mutlu olmamıştır. Trump’ın ABD’yi tekrar teknoloji merkezi yapma hayali tutacak gibi.

Velhasıl, Trump’a “şaka gibi” deme gafletine düşenler, gücünün şakadan fazla olduğunu görmek üzere. Geleneksel diplomasiyle yıllar sürecek yatırım kararları, Ar-Ge harcamaları, Trump’ın gayri muntazam mesajlarıyla hızlıca sonuç aldırdı. Darısı başımıza.

 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Tarım Dondu 13 Nisan 2025