Rusya'nın en büyüğü ANT Yapı
Rusya’nın en büyük hukuk şirketi NSP’nin Türk firmalarına yönelik araştırması Vedomosti Gazetesi’nde yayımlandı. Buna göre lider Ant Yapı. Hayat Holding ikinci, Koç Grubu üçüncü sırada. Özyeğin ise IKEA’dan aldığı banka ile araştırmada yer aldı.
Rusya’nın Ukrayna işgaliyle Moskova Yönetimi’ne karşı tarihin en büyük ambargosu başladı. Rus Rejimi, 12 binden fazla yaptırıma maruz kalırken, aralarında dünya devlerinin de olduğu Batılı şirketler, ülkedeki varlıklarını satarak veya devrederek Rusya’dan çekildi. AB ve ABD’nin yaptırımlarıyla Batılı şirketlerin yerini Türkiye, Çin, İran gibi ülkelerin markaları oldu. Rusya’nın en ünlü hukuk şirketlerinden NSP, Türk firmalarının Rusya’daki varlıklarını araştırdı. Rus medyasının en ünlü gazetelerinden olan Vedomosti’nin yayınladığı rapora göre Batılı ülkelerin uyguladığı yaptırımlara rağmen Türk şirketlerinin büyük çoğunluğu Rusya'daki faaliyetlerini sürdürüyor, hatta bazıları faaliyetlerini artırıyor.
NSP hukuk bürosunun verilerine atıfta bulunan Vedomosti gazetesindeki bilgilere göre en büyük yatırımcı ise ABD’de de projeleri bulunan Ant Yapı. Rusya’nın en ünlü gökdelenlerinde imzası bulunan Ant Yapı’nın Rusya’daki var olan yatırımları 35 milyar ruble (440 milyon dolar). Ant Yapı’yı geçtiğimiz hafta yeni tesisi devreye alan Hayat Holding’in Rusya’daki yatırımları 24.5 milyar rublenin (300 milyon dolar) üzerinde. Üçüncü sıradaki Koç Holding’in ise ülkedeki yatırımları 20 milyar ruble yani 250 milyon dolar. Araştırmada dikkat çeken Şişecam’ın yatırımları ise 10 milyar ruble yani 125 milyon dolar seviyesinde. Raporda ana yatırımların inşaat, kağıt ve teknik ürünlerin üretimi, ev aletleri ve otomotiv parçalarına yönlendirildiği belirtiliyor. Hacim açısından Türk yatırımlarının şehirlere yansıması da oldukça ilginç. Başkent Moskova’da 450 milyon dolar, Kaluga kentinde 300 milyon dolar, Lipetsk kentinde 280 milyon dolar, Başkurdistan’da ise 250 milyon dolar civarında.
Vedomosti Gazetesi’nde yer alan araştırmada Türk şirketlerinden bazıları işlerine devam ederken, bazıları da yaptırımlardan etkilendikleri için geri dönmüş durumda. Ulyanovsk bölgesinde araba koltuğu üreten Türk şirket Martur, Fransız şirketi Renault'un ayrılması nedeniyle faaliyetlerini durdurdu. 2023 yılında IC İçtaş İnşaat, M-11 otoyolunun tamamlanmasının ardından Highway of Two Capitals şirketinin sermayesinden çekildi. Türk Rönesans Holding, 2022-2023 yıllarında Rusya'daki inşaat işinden çekildi.
IKEA’nın bankası Özyeğin’in oldu
Rusya’da iş yapanlara ENKA, Polimeks, Limak Holding, Anadolu Efes ve Eczacıbaşı Holding’i de ekleyen raporda, Bazı Türk şirketlerinin ayrılan Batılı şirketlerin varlıklarını satın aldı ve bu da onların Rusya pazarındaki paylarını artırmalarına olanak sağladığı belirtiliyor. Bu anlamda Koç Holding, bağlı kuruluşu Arçelik Whirlpool'un varlıklarını, Özyeğin Ailesi’ne ait Fiba Grubu, dünya devi IKEA’ya ait Ikano Bank'ı satın aldı ve İspanyol giyim markası Mango'nun bir franchise'ını üstlendi.
Anadolu’ya el koydu, Gazprom merkezden vazgeçti
Her ne kadar Rusya’da Türk firmaları işlerine devam etse de, Devlet Başkanı Vladimir Putin’in imzasıyla etkilenen firmalar da yok değil. Anadolu Grubu bu anlamda ilginç bir örnek. Putin’in aldığı kararla alkollü içecek ve meşrubat markası Anadolu Efes, Belçika'dan AB InBev ile 2018'de ortak girişim usulüyle Rusya'da kurduğu AB InBev Efes şirketine ait hisselere 2024’ün son gününde 'kayyum' atandı ve el konuldu. Bu, Dost Ülkeler kategorisinde yer alan Türkiye’ye karşı atılmış ilk adım oldu. Geçtiğimiz hafta ise Rusya’nın devlet şirketi Gazprom’un Türkiye’de 2022 yılında yüzlerce milyon dolara kuracağını açıkladığı gaz merkezi kurma projesinden vazgeçti.